မူႇပိူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ 6-ၶေႃႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉပဵၼ်သင်

ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်း မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ လႆႈပိုတ်ႇလၢတ်ႈဢွၵ်ႇ ဝၢင်းတမ်းလွင်ႈ “မူႇပိူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ 6-ၶေႃႈ” မႃး မိူဝ်ႈပီႊ-2013၊ မူႇပိူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ 6-ၶေႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၶိုၵ်ႉၶမ်ႇ လၢၵ်ႇလၢႆးသင် ပုၼ်ႈတႃႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းသေတႃႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ပဵၼ်မူႇပိူင် ဢၼ်လုၵ်ႉမႃးတီႈငဝ်ႈႁၢၵ်ႈ “တႅပ်းသီႇတႅပ်း” သေ ပဵၼ်မူႇပိူင်လွင်ႈမိပ်ႇငႅၼ်းၵၼ်လႄႈ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ထုၵ်ႇလီလႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းႁူႉၸွမ်းယူႇၼႆ ၸၢႆးတႆးမၢဝ်း ၸင်ႇလႆႈၵဵပ်းႁွမ်တွမ်တႅမ်ႈမႃး ယူႇယဝ်ႉ။

ၽွင်းၸဝ်ႈဢၢမ်းၼၢတ်ႈသိုၵ်း ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ၼေႇဝိၼ်း ႁုပ်ႈယိုတ်းဢၢမ်းၼၢတ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ၼႂ်းဝၼ်းထီႉ-02 လိူၼ်-March ပီႊ-1962 ယဝ်ႉၼၼ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်း တမ်းဝၢင်းၽႅၼ်ၵၢၼ် တႃႇတေၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ တပ်ႉသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ယိပ်းၵွင်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉတႄႉ ၶွမ်ႇမိဝ်ႇၼိတ်ႉပႃႇတီႇမိူင်းမၢၼ်ႈ (Communist Party of Burma - CPB) လႄႈ ႁူမ်ႈတုမ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈယၢင်း (Karen National Organization - KNU) သွင်ၸုမ်းၼႆႉ ႁႅင်းယႂ်ႇသုတ်းပိူၼ်ႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်တႃႇတေၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉတိုၵ်းယိုဝ်း သွင်ၸုမ်းၼႆႉၵူၺ်း တၢင်ႇၸုမ်းၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ် ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ၼေႇဝိၼ်း ၸင်ႇလႆႈတမ်းဝၢင်းၽႅၼ်ၵၢၼ် ပိဝ်ႇႁႃႇလၢႆးၽဵဝ်ႉမူၺ်ႉ ၶိုၼ်ႈမႃးဢၼ်ၼိုင်ႈယူႇယဝ်ႉ။

ၽႅၼ်ၵၢၼ် ပိဝ်ႇႁႃႇတႅပ်းသီႇတႅပ်း (ႁိုဝ်) မူႇပိူင် ၼေႇဝိၼ်း (1965-1983)

ႁၢင်ႈ - ၼေႇဝိၼ်း

ၶွင်ႇသီႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၼႆႉပဵၼ်ၼႂ်းပီႊ 1965 ထိုင် 1983 ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ၼေႇဝိၼ်း ၸႂ်ႉၽႅၼ်ၵၢၼ် လၢႆးပိဝ်ႇႁႃႇတႅပ်းသီႇတႅပ်းသေ သွၵ်ႈလမ်းၽဵဝ်ႈတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ယိပ်းၵွင်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ လုၵ်ႉၼႂ်းထိူၼ်ႇ၊ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈ၊ ၼႂ်းဝဵင်း တေႃႇပေႃးထိုင် လႅၼ်လိၼ်၊ ပိဝ်ႇႁႃႇတႅပ်းသီႇတႅပ်း ၼႆႉတႄႉပဵၼ်

1) တႅပ်းၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်

2) တႅပ်းငိုၼ်းတွင်း

3) တႅပ်းၶၢဝ်ႇငၢဝ်း လွင်ႈသိုဝ်ႇသၢၼ်

4) တႅပ်းသဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း လွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇတင်းၵူၼ်းမိူင်း

ယွၼ်ႉတႅပ်းသီႇတႅပ်းၼႆႉသေ ဢၢင်ႈဢိင်ဝႃႈ ၵပ်းသိုပ်ႇတင်းၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉၼႆသေယဝ်ႉ လႆႈမီးလွင်ႈ ၺွပ်းသေႃး၊ တီႉမတ်ႉ၊ ယဵတ်ႈၶွၵ်ႈ၊ ၵၼ်ႉၸၼ်၊ မိပ်ႇငႅၼ်းတဵၵ်းတဵင်၊ ၶႃႈႁႅမ်တၢႆ၊ ႁေႃႈလိုပ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇၵႃး ၵဝ်းယႃႉ ၾႆးၽဝ် ဝၢၼ်ႈသူၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ထိုင်တီႈပေႃးမူၺ်ႉႁၢမ်း ပဵၼ်တင်းဝၢၼ်ႈ၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း လႆႈၶၢႆႉပၢႆႈၵႂႃႇယူႇၸွမ်း တၢပ်ႈႁူၺ်ႈသၼ်လွႆ လႄႈ လႅၼ်လိၼ် တီႈယၢၼ်ၵႆဝၢၼ်ႈၵိူတ်ႇမိူင်းၼွၼ်း ပေႃးၸွတ်ႇ။

ထိုင်မႃး1980-ပီႊတဵမ်ၼၼ်ႉ ပိူဝ်ႈယွၼ်ႉလွၵ်းပိူင်ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး သူဝ်ႇသျႄႇလိသ်ႉ သေယဝ်ႉ ၵႅမ်ႇတေႁဵတ်းႁႂ်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျၢၼ်ႇမႃႇ ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းသၢႆမၢႆၸၼ်ႉ မိူင်းၵွတ်းၽၢၼ်သုတ်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉလူးၵွၼ်ႇလႄႈ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ၵူႈတီႈၵေႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸုမ်းလၵ်ႉလွမ်(မွင်ႇၶူဝ်ႇ) ႁဵတ်းၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးၶဝ် မီးႁႅင်းၶိုၼ်ႈမႃးယူႇယဝ်ႉ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈမူႇပိူင် သူဝ်ႇသျႄႇလိသ်ႉ သေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၽႅၼ်ၵၢၼ် လၢႆးတႅပ်းသီႇတႅပ်း ၼေႇဝိၼ်း ဢမ်ႇၶႅမ်ႈလႅပ်ႈ ထိုင်တီႈလႆႈ။

ဝၢႆးမူႇပိူင်ၼေႇဝိၼ်း (1965-1983) ဢၼ်ပဵၼ်ၽႅၼ်ၵၢၼ် ပိဝ်ႇႁႃႇတႅပ်းသီႇတႅပ်း လူမ်ႉၸူမ်ယဝ်ႉ၊ ပီႊ (1989-2000) ဢွၵ်ႇမႃးထႅင်ႈ မူႇပိူင်ၸေႃးမွင်ႇ ဢၼ်တေလႆႈတိုဝ်းၵမ်ႁဵတ်းၸွမ်း 10-ၶေႃႈ၊ ပီႊ (2004-2010) ဢွၵ်ႇမႃးထႅင်ႈ မူႇပိူင်တၢၼ်းသူၺ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၶေႃႈတူၵ်းလူင်း 14-ၶေႃႈ၊ တင်ႈတႄႇပီႊ-2013 တေႃႇယၢမ်းလဵဝ် လႆႈၵိူတ်ႇဢွၵ်ႇမီးမႃး မူႇပိူင်မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ထႅင်ႈ 6-ၶေႃႈ ယူႇယဝ်ႉ။

မူႇပိူင်တေလႆႈတိုဝ်းၵမ်ႁဵတ်းၸွမ်း 10-ၶေႃႈ (ႁိုဝ်) မူႇပိူင်ၸေႃးမွင်ႇ (1989-2000)

ႁၢင်ႈ - ၸေႃးမွင်ႇ

ဝၢႆးသေပၢင်ၶွမ်ႈသပိတ်ႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်းလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း (ပၢင်ၶွမ်ႈသပိတ်ႈ ပႅတ်ႇသီႇတူဝ်) ယဝ်ႉတူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ (ၼဝတ) နိုင်ငံတော်ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှုတည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့ လႆႈၶိုၼ်ႈပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမႂ်ႇသေ ၸႂ်ႉလွၵ်းလၢႆးမႄးယွမ်ႉသီ တႅပ်းသီႇတႅပ်းယဝ်ႉ ႁဵတ်းလွင်ႈယွၼ်ႇယၢၼ်းပၼ်ဢိတ်းဢွတ်း ပိူဝ်ႈတႃႇတေ ထူၺ်ႈႁၢၵ်ႈထွၼ်ႁူဝ် ပႃႇတီႇၶွမ်ႇမိဝ်ႇၼိတ်ႉ ႁႂ်ႈမူၺ်ႈၵဵင်ႈ၊ ၼပ်ႉတွၵ်ႈဝူၼ်ႉဝႃႈ သင်ၼွင်ႇၸၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်း ၵၢၼ်ၵိုတ်းယိုဝ်းလႆႈၸိုင် ႁူႉၵႃႈၸႂ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ တိုၼ်းတေႁၢႆၵႂႃႇႁင်းမၼ်းၼႆလႄႈ ၸင်ႇလႆႈမႄးဝၢင်းတမ်း မူႇပိူင်တေလႆႈတိုဝ်းၵမ်ႁဵတ်းၸွမ်း 10-ၶေႃႈ ဢၼ်ဢမ်ႇၸႂ်ႉထွႆႈၵႂၢမ်းႁွင်ႉဝႃႈ တႅပ်းသိပ်းတႅပ်း ၶိုၼ်ႈမႃးယူႇယဝ်ႉ၊ ၼၼ်ႉၵေႃႈပဵၼ်-

1) တပ်ႉသိုၵ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ တေလႆႈယူႇသဝ်း ၼႂ်းၼႃႈလိၼ် ဢၼ်မၵ်းတမ်းဝႆႉၵူၺ်း

2) တေဢမ်ႇလႆႈ မေႇၶႂၢၵ်ႈဢဵၼ်ႁႅင်း

3) တေဢမ်ႇလႆႈ ၵဵပ်းငိုၼ်း လႄႈ ၶွၼ်ႇ

4) တေဢမ်ႇလႆႈ ၵဵပ်းယွၼ်းၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် ၶူဝ်းၶွင် တီႈၵူၼ်းမိူင်း

5) တေဢမ်ႇလႆႈ ၶဝ်ႈၸိမ်ၵိတ်ႇၶႂၢင်တေႃႇ လွင်ႈဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ

6) တေဢမ်ႇလႆႈ တိတ်းတေႃႇၵပ်းသိုပ်ႇ ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း ၼႂ်းဝဵင်း

7) တေဢမ်ႇလႆႈ တိတ်းတေႃႇၵပ်းသိုပ်ႇ ၸုမ်းၼွၵ်ႈမၢႆမီႈ

8) သင်ဢမ်ႇလႆႈၶႂၢင်ႉ ၽၢႆႇၸွပ်ႇၶၢဝ်ႇ တေဢမ်ႇလႆႈ တိတ်းတေႃႇၵပ်းသိုပ်ႇ ၸုမ်းငမ်းယဵၼ်တၢင်ႇမူႇၸုမ်း

9) သင်ၵႂႃႇမႃးၼႂ်းဝဵင်း တေဢမ်ႇလႆႈပႃးၵွင်ႈ လႄႈ ၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈၵပ်းသိုပ်ႇ

10) သင်ၵႂႃႇမႃးၼႂ်းဝဵင်း တေလႆႈပွင်ႇလႅင်းလူင်ႈၼႃႈထိုင် ၽၢႆႇၸွပ်ႇၶၢဝ်ႇ

ၵမ်းၼႆႉ ၼႂ်း 10-ၶေႃႈၼၼ်ႉ သမ်ႉတိုၵ်ႉပႃးဝႆႉ ၼႂ်းတႅပ်းသီႇတႅပ်း ၼၼ်ႉဢမ်ႇၵႃး ပၢႆႈၸႂ်ႉၶၢတ်ႇလွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇတင်း ၽူႈတူင်ႉၼိုင် လွင်ႈတီႇမူဝ်ႇၶရေႇသီႇၶဝ် လႄႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၼႂ်းမိူင်းၼွၵ်ႈမိူင်းၶဝ် ၸိူဝ်းဢမ်ႇလႆႈၸႂ်ၼိူဝ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ (ၼဝတ)ထႅင်ႈ၊ ထိုင်မႃးၼႂ်းပီႊ-1997 ၸဝ်ႈဢၢမ်းၼၢတ်ႈသိုၵ်း ၸေႃးမွင်ႇ ၸင်ႇလႆႈမႄးလႅၵ်ႈလၢႆႈထွႆႈၵႂၢမ်းႁွင်ႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ (ၼဝတ) နိုင်ငံတော်ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှုတည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့ ပဵၼ်ၵႂႃႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ (ၼဢၽ) နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနဲ့ ဖွဲ့ဖြိုးရေးကောင်စီ ၼႆမႃးယူႇယဝ်ႉ။

ၵူၺ်းၵႃႈ ၽိူဝ်ႇထိုင်မႃး 2000-ပီႊတဵမ် ၼၼ်ႉ လႆႈမီးၽႅၼ်ၶတ်းၸႂ်ပွင်သၢင်ႈ ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း တႃႇႁႂ်ႈ လွၵ်းပိူင်ၸဝ်ႈဢၢမ်းၼၢတ်ႈသိုၵ်း ၶဝ်ႈပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်လႆႈ ၼႆသေ ပၵ်းႁႅင်းဢီးၸူး ၼိူဝ်ပိူင်ၼမ်းတၢင်း 7-ၸၼ်ႉတွၼ်ႈ ၼမ်ၼႃႇပူၼ်ႉတီႈသေ ဢဝ်လွင်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼၼ်ႉ ယုပ်ႈယွမ်း မီးၼွၵ်းပဝ်ႇၵႂႃႇၽွင်ႈယူႇ၊ ၽွင်းၼၼ်ႉ ထိုင်တီႈလႆႈမီး ၵႂၢမ်းၼပ်ႉတွၵ်ႈဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ သင်မၵ်းမၼ်ႈဝၢင်းတမ်းလႆႈ ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်းတႄႉၸိုင် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ (ၼဢၽ) ၸၢင်ႈတေမေႃယႃႉလႅဝ် ၵႂၢမ်းမၼ်ႈၵၢၼ်ၵိုတ်းယိုဝ်း ၼႆလူးၵွၼ်ႇ။

မူႇပိူင်ၶေႃႈတူၵ်းလူင် 14-ၶေႃႈ (ႁိုဝ်) မူႇပိူင်တၢၼ်းသူၺ်ႇ (2004-2010)

ႁၢင်ႈ - တၢၼ်းသူၺ်ႇ

ပၢၼ်ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်း တၢၼ်းသူၺ်ႇ ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉၸွမ်ၽွင်းလူင်/ ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ၶိၼ်ႇၺုၼ်ႉသေ သူၼ်းတုမ်လႆႈ တပ်ႉသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ယိပ်းၵွင်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းၶၵ်ႉၵၢၼ်ၵိုတ်းယိုဝ်း တင်းၼမ်သေတႃႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ထိုင်မႃးၼႂ်းပီႊ-2003 ဝၢႆးၶိၼ်ႇၺုၼ်ႉ ထုၵ်ႇပူတ်းလူင်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ လႆႈမႄးလႅၵ်ႈလၢႆႈ မူႇပိူင်တေလႆႈတိုဝ်းၵမ်ႁဵတ်းၸွမ်း 10-ၶေႃႈ ဢိတ်းဢွတ်းသေ မႄးဝၢင်းတမ်းၶိုၼ်ႈမႃး မူႇပိူင်ၶေႃႈတူၵ်းလူင်း 14-ၶေႃႈထႅင်ႈယူႇယဝ်ႉ။

1) တေဢမ်ႇလႆႈ တိတ်းတေႃႇၵပ်းသိုပ်ႇ ၸုမ်းသၢၼ်ၶတ်း တင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ

2) တေလႆႈပွႆႇၽႃႈဝၢင်းပႅတ်ႈ သဵၼ်ႈတၢင်းယိပ်းၵွင်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ

3) တေဢမ်ႇလႆႈ မေႇၶႂၢၵ်ႈဢဵၼ်ႁႅင်း လႄႈ ၵဵပ်းႁွမ်ၵူၼ်းမႂ်ႇ

4) တေဢမ်ႇလႆႈ ပၼ်ပၢင်သွၼ်သိုၵ်း လႄႈ ၵၢၼ်ၽိုၵ်းၽွၼ်ႉသိုၵ်း

5) တေလႆႈႁဵတ်းပၼ်သၢႆမၢႆ ၵူၼ်း၊ ၵွင်ႈၵၢင်ႇ လႄႈ ပိူင်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈ

6) တေဢမ်ႇလႆႈ ၵဵပ်းငိုၼ်း လႄႈ ၶွၼ်ႇလူတ်ႉၵႃး

7) တေလႆႈၵႂႃႇမႃးၸွမ်း တႂ်ႈၵုမ်းၵမ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ

8) သင်တေဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈၼႃႈလိၼ် ဢၼ်မၵ်းတမ်းဝႆႉၼၼ်ႉ တေလႆႈသူင်ႇၶၢဝ်ႇထိုင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈယဝ်ႉ ၸင်ႇၵႂႃႇလႆႈလူၺ်ႈဢမ်ႇပႃးၵွင်ႈ

9) တေလႆႈယူႇႁၢင်ႇၵၢင်းယၢၼ် ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း

10) တေဢမ်ႇလႆႈ ၶဝ်ႈၸိမ်ၵိတ်ႇၶႂၢင်တေႃႇ လွင်ႈဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်း၊ လွင်ႈၽႅၼ်ၸတ်း၊ လွင်ႈတႅပ်းတတ်းတြႃး လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ

11) ၽႄႈၼႃႈလိၼ်ဢွၵ်ႇသေယဝ်ႉ သင်ဢမ်ႇမီးလွင်ႈမၵ်းတမ်းၸိုင် ဢွင်ႈတီႈဢၼ်ၶႂ်ႈႁဵတ်း လွင်ႈမုၼ်းလႅင်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇၼၼ်ႉ တေမၵ်းတမ်းပၼ်ယူႇ

12) တႃႇလွင်ႈယူႇသဝ်းၵိၼ်ယႅမ်ႉၼၼ်ႉ ၸိုင်ႈမိူင်းတေၸွႆႈထႅမ်ပၼ်ယူႇ

13) တေလႆႈယူႇတႂ်ႈဢွၼ်ႁူဝ်ၸိုင်ႈမိူင်းသေ တေလႆႈလူလွမ်ပႂ်ႉပႃး ၵႅတ်ႇၶႄႇပၼ် လွင်ႈမၢၵ်ႈမီးလီပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်း

14) တေလႆႈၸွႆႈထႅမ် ၼႃႈၵၢၼ်ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ် ၸိုင်ႈမိူင်း

14-ၶေႃႈၼႆႉ ဢမ်ႇႁဵၵ်ႈၸႂ်ႉထွႆႈၵႂၢမ်းႁွင်ႉဝႃႈ တေလႆႈႁဵတ်းၸွမ်းၼႆသေ မႄးလႅၵ်ႈလၢႆႈၸႂ်ႉတိုဝ်း ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၼႆဝႆႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၼႆႉ ပႃးဝႆႉလွင်ႈတႃႇႁဵတ်းႁႂ်ႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵုင်ႇသိၵ်ႉၶႃႇ လၢႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ဢမ်ႇၵႃး ပဵၼ်လွင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈ ဢဵၼ်ႁႅင်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း မူၺ်ႉၵဵင်ႈလႆႈ၊ ယွၼ်ႉၵိုတ်းယိုဝ်း ၸွမ်းမူႇပိူင်ၶေႃႈတူၵ်းၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ယိပ်းၵွင်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ဢၼ်မီးဢဵၼ်ႁႅင်းၼမ်မွၵ်ႈ 8,000-ႁိမ်းႁွမ်း လႆႈဢႄႇယွမ်းမီးၵႂႃႇ ဢဵၼ်ႁႅင်း 1,000-လူင်းတႂ်ႈ ၼႆၵေႃႈမီးမႃး၊ ၸိူဝ်းႁၼ်သုၼ်ႇတူဝ်ပဵၼ်ယႂ်ႇသေ ဝၢင်းၵွင်ႈ ၶၢမ်ႇယူႇတႂ်ႈၵုမ်ၵမ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ မီးတင်းၼမ်ယူႇယဝ်ႉ။

မူႇပိူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ 6-ၶေႃႈ (ႁိုဝ်) မူႇပိူင်မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ (2013-ယၢမ်းလဵဝ်)

ႁၢင်ႈ - မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ

ဝၢႆးသေၶဵၼ်ႇတႅမ်းဝၢင်းတမ်း ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း 2008 ယဝ်ႉ ထိုင်မႃးၼႂ်းပီႊ-2010 လႆႈၸတ်းႁဵတ်း ပွႆးလိူၵ်ႈတင်ႈ ဢၼ်ၾၢင်းပွမ်ၶိုၼ်ႈမႃး မီးပႃးၵၢၼ်လၵ်ႉဢဝ် ၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉ၊ ထိုင်မႃးပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းထၢၵ်ႈ ၸွမ်ၸိုင်ႈ တဵင်းၸဵင်ႇ ဢွၼ်ႁူဝ် လႆႈတႄႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ယိုၼ်ႈမိုဝ်းႁွင်ႉႁႃ တပ်ႉသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ယိပ်းၵွင်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ပိူဝ်ႈတႃႇႁဵတ်းလွင်ႈၵိုတ်းယိုဝ်း ဢဝ်ငမ်းယဵၼ်ၵၼ် မိူဝ်ႈၼႂ်းဝၼ်းထီႉ-18 လိူၼ်-August ပီႊ-2011 ဢၼ်ပဵၼ်တႃႇၸၼ်ၼွင်ႇၶၢဝ်းယၢမ်း လၢႆးၼိုင်ႈၶိုၼ်ႈမႃး။

ဝၢႆးၼၼ်ႉလွင်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်း ၵၢၼ်ၵိုတ်းယိုဝ်းဢဝ်ငမ်းယဵၼ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၵေႃႈလီၶိုၼ်ႈမႃးသေ မိူဝ်ႈသွင်ၽၢႆႇ (လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ လႄႈ တပ်ႉသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ယိပ်းၵွင်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ) ၸမ်ၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈလႆႈ ၶေႃႈတူၵ်းလူင်း (Single Text) တႃႇၵၢၼ်ၵိုတ်းယိုဝ်း ၽိုၼ်ၼိုင်ႈၼၼ်ႉ လႆႈၵိူတ်ႇသဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇမႃးၶိုၼ်း တီႈၼႂ်းၸႄႈမိူင်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ၊ ၸႄႈမိူင်းၶၢင် လႄႈ မိူင်းတႆးၸိူဝ်းၼႆႉ လၢႆလၢႆတီႈသေ မီးလွင်ႈပူၼ်ႉပႅၼ် သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၶိုၼ်ႈမႃးတင်းၼမ်။

ၵမ်းၼႆႉ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်း မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၸင်ႇလႆႈပိုတ်ႇလၢတ်ႈဢွၵ်ႇလွင်ႈ မူႇပိူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ 6-ၶေႃႈၶိုၼ်ႈမႃး ပိူဝ်ႈတႃႇႁႂ်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ယိပ်းၵွင်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႈ တိုဝ်းၵမ်ႁဵတ်းၸွမ်းယူႇယဝ်ႉ၊ မူႇပိူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ 6-ၶေႃႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈပဵၼ်-

1) တေဢမ်ႇလႆႈ ၵဵပ်းၵူၼ်း(သိုၵ်း)မႂ်ႇ လႄႈ ၶႂၢၵ်ႈဢဵၼ်ႁႅင်း

2) တေဢမ်ႇလႆႈၵဵပ်းၶွၼ်ႇ

3) ပေႃးဢမ်ႇလႆႈၶႂၢင်ႉ တေဢမ်ႇလႆႈတင်ႈပၢင်သဝ်းမႂ်ႇ လႄႈ တူင်ႉၼိုင်ၵႂႃႇမႃး

4) တေဢမ်ႇလႆႈ ၶဝ်ႈၸိမ်ၵိတ်ႇၶႂၢင်တေႃႇ လွင်ႈဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ

5) တေဢမ်ႇလႆႈ ၶႃႈႁႅမ်ၵူၼ်း

6) တေဢမ်ႇလႆႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉ တပ်ႉသိုၵ်းၵူၼ်းမိူင်း(ပျီႇတုၸိတ်ႉ) လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ

မူႇပိူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ 6-ၶေႃႈၼႆႉ လႆႈမႄးလႅၵ်ႈလၢႆႈ ဢိင်ဢဝ်တီႈငဝ်ႈႁၢၵ်ႈ ၶေႃႈဢမ်ႇငၢမ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်း ၵၢပ်ႈဝၢၼ်ႈပၢၼ်မိူင်း ဢၼ်ပဵၼ် “တႅပ်းသီႇတႅပ်း” မႃးသေယဝ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈလွင်ႈၶိုၵ်ႉၶမ်ႇ လမ်ႇလွင်ႈလူင်လၢင်သင်သေတႃႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵႃႈၸူဝ်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ယိပ်းၵွင်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ တိုၵ်ႉမီးယူႇၼႆႉ ပဵၼ်ၶေႃႈဢၼ်တေ သိုပ်ႇဝၢင်းတမ်းဝႆႉ တႃႇႁႂ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ပေႃးတေမူၺ်ႉႁၢႆၵႂႃႇၵမ်းလွႆးလွႆး ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ် သင်မႃးလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်း မူႇပိူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ 6-ၶေႃႈၼႆႉ ၵမ်းၶေႃႈၶေႃႈ ပေႃးဝႃႈၼႆၸိုင် 

ၶေႃႈထီႉ-1 ၼၼ်ႉ မၼ်းၵႂႃႇမိူၼ်ၵၼ်တင်း ပၢၼ်မူႇပိူင်ၼေႇဝိၼ်း ၼႂ်းၶေႃႈမၢႆ-4 ၊ ပၢၼ်မူႇပိူင်ၸေႃးမွင်ႇ ၼႂ်းၶေႃႈမၢႆ-2 ၊ ပၢၼ်မူႇပိူင်တၢၼ်းသူၺ်ႇ ၼႂ်းၶေႃႈမၢႆ-3,4,5 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၶေႃႈထီႉ-2 ၵႂႃႇမိူၼ်ၵၼ်တင်း ပၢၼ်မူႇပိူင်ၼေႇဝိၼ်း ၼႂ်းၶေႃႈမၢႆ-2 ၊ ပၢၼ်မူႇပိူင်ၸေႃးမွင်ႇ ၼႂ်းၶေႃႈမၢႆ-3,4 ၊ ပၢၼ်မူႇပိူင်တၢၼ်းသူၺ်ႇ ၼႂ်းၶေႃႈမၢႆ-6,12 ။

ၶေႃႈထီႉ-3 ၵႂႃႇမိူၼ်ၵၼ်တင်း ပၢၼ်မူႇပိူင်ၼေႇဝိၼ်း ၼႂ်းၶေႃႈမၢႆ-3 ၊ ပၢၼ်မူႇပိူင်ၸေႃးမွင်ႇ ၼႂ်းၶေႃႈမၢႆ-1,9 ၊ ပၢၼ်မူႇပိူင်တၢၼ်းသူၺ်ႇ ၼႂ်းၶေႃႈမၢႆ-7,8,10 ။

ၶေႃႈထီႉ-4 ၵႂႃႇမိူၼ်ၵၼ်တင်း ပၢၼ်မူႇပိူင်ၸေႃးမွင်ႇ ၼႂ်းၶေႃႈမၢႆ-5 ၊ ပၢၼ်မူႇပိူင်တၢၼ်းသူၺ်ႇ ၼႂ်းၶေႃႈမၢႆ-10 ။

ၶေႃႈထီႉ-5 ၵႂႃႇမိူၼ်ၵၼ်တင်း ပၢၼ်မူႇပိူင်တၢၼ်းသူၺ်ႇ ၼႂ်းၶေႃႈမၢႆ-2 ။

ၶေႃႈထီႉ-6 ၵႂႃႇမိူၼ်ၵၼ်တင်း ပၢၼ်မူႇပိူင်ၸေႃးမွင်ႇ ၼႂ်းၶေႃႈမၢႆ-6,7,8 ၊ ပၢၼ်မူႇပိူင်တၢၼ်းသူၺ်ႇ ၼႂ်းၶေႃႈမၢႆ-1,9,13,14 ယူႇယဝ်ႉ။

မူႇပိူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ 6-ၶေႃႈၼႆႉလူး ၽႂ်ၵေႃႉလႂ်သမ်ႉႁွင်းႁပ်ႉ

လိူဝ်သေ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ် ႁွင်းႁပ်ႉႁင်းၵူၺ်းသေ ဝႃႈႁႂ်ႈတိုဝ်းၵမ်ႁဵတ်းၸွမ်းယဝ်ႉ ၸိူဝ်းပဵၼ် တပ်ႉသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ယိပ်းၵွင်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၸုမ်းလႂ်ၵေႃႈ ၽႂ်ဢမ်ႇႁွင်းႁပ်ႉလႆႈသေၸုမ်း၊ ၶေႃႈတူၵ်းလူင်း ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ တီႈဢႄႇသုတ်း တေလႆႈမီးသွင်ၽၢႆႇၽွမ်ႉလႆႈၸႂ်ၵၼ်သေ ပဵၼ်မႃးလႄႈ လူဝ်ႇလႆႈႁဵတ်းၸွမ်းတင်းသွင်ၽၢႆႇ၊ မူႇပိူင်ၽၢႆႇၼိူဝ်ဝႃႈမႃးၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၽၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ယိပ်းၵွင်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ် လႆႈမီးလွင်ႈမုင်ႈမၢႆ တၢင်းၽၢႆႇၵၢၼ်မိူင်းသေ တိုဝ်းၵမ်ႁဵတ်းၸွမ်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 20-ပီႊလိူဝ်လိူဝ်ယဝ်ႉသေတႃႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ယွၼ်ႉၽၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇတိုဝ်းၵမ်ႁဵတ်းၸွမ်းလႄႈ ယွၼ်ႉၼၼ် ၶၢဝ်းယၢမ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ သင်ဢဝ်ၽၢႆႇၵၢၼ်သိုၵ်းဝႃႈၸိုင် ဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ မီးၼမ်သေပေႉပုၼ်ႈဝႆႉယူႇ။

ၶၢႆးဢွၵ်ႇလၢတ်ႈၼႄမွၵ်ႈၼႆႉၵူၺ်းၵေႃႈ ဝူၼ်ႉဝႃႈၵူၼ်းမိူင်းတႆး တေႁူပွင်ႇတႃလႅင်း ႁၼ်လႆႈၸႅင်ႈလီယူႇဝႃႈ ၵၢင်ၸႂ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ဢဝ်မူႇပိူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ 6-ၶေႃႈသေ ၵပ်းသိုပ်ႇသိူၵ်ႈသမ်ႇၼိူဝ် ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼၼ်ႉမီးၸိူင်ႉႁိုဝ် ၼႆ။

ၸဝ်ႈပၢႆၵမ် - U Ravika

ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ - ၸၢႆးတႆးမၢဝ်း