ၽူႈမီးဢေႃးၸႃႇသုတ်း ၸုမ်းၼႃႇၵ လူႉသဵင်ႈမုၼ်

ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၵပ်ႉပလၢၼ်ႇ (Sangwang Sangnyu Khaplang – S.S. Khaplang) ဢၼ်မီးဢေႃးၸႃႇသုင်သုတ်း ၼႂ်းၸုမ်းၶွင်ႇသီႇ သူဝ်ႇသျႄႇလိတ်ႉ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႃႇၵ (National Socialist Council of Nagaland–Khaplang) လူႉသဵင်ႈမုၼ်ၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းသုၵ်း တီႈငဝ်ႈၸိုင်ႈ တႃႇၵႃႇ (Taga) ဢၼ်မီးၼႂ်းၵႄႈလွႆႁူးၵွင်း ၸႄႈမိူင်းၶၢင် လူၺ်ႈတၢင်းပဵၼ် ယဵဝ်ႈဝၢၼ် လႄႈ တၢင်းပဵၼ်ၵူၼ်းထဝ်ႈ ၽွင်းဢႃႇယုလႆႈ 77-ပီႊ။

ဝၢႆးသေ ISak Chishi Swu ၵေႃႉပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၸုမ်းၼႃႇၵ NSCN–Isak Muivah လူႉသဵင်ႈမုၼ်ၵႂႃႇ မိူဝ်ႈပီႊ-2016 ၼႂ်းလိူၼ်-June ဝၼ်းထီႉ-28 ၶၢဝ်းတၢင်း ၼိုင်ႈပီႊၵူၺ်း S.S. Khaplang  ၵေႃႉပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၸုမ်းၼႃႇၵ NSCN-K ၵေႃႈ လႆႈလူႉသဵင်ႈမုၼ်ၵႂႃႇထႅင်ႈ ၼႂ်းဝၼ်းထီႉ 09 June 2017 (ဝၼ်းသုၵ်း) ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၼႆ ၶၢဝ်ႇ The Telegraph မိူင်းဢိၼ်ႇတိယ ဢွၵ်ႇဝႆႉ။

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈ ႁူဝ်ပဝ်ႈ S.S. Khaplang လႆႈသဵင်ႈမုၼ်ၵႂႃႇၼႆႉသေ T.R. Zeliang  ၵေႃႉပဵၼ် ၸွမ်ၽွင်းလူင်ၵဝ်ႇ ၸႄႈမိူင်းၼႃႇၵလၢၼ်း မိူင်းဢိၼ်ႇတိယၵေႃႈ လႆႈယိုၼ်ႈယၼ်လၢတ်ႈမိူၼ်ၵၼ်။

မွၵ်ႈမိူဝ်ႈၼႂ်းပီႊ-2015 ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ SS Khaplang ယၢမ်ႈလႆႈမီးလွင်ႈ ၵႂႃႇယူတ်းယႃ ပၢႆးယူႇလီမၼ်း တီႈၼႂ်းႁူင်းယႃလူင် ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ မိူၼ်ၵၼ်။

ၸုမ်းၼႃႇၵ NSCN–Isak Muivah ဢၼ်ပၵ်းငဝ်ႈၸိုင်ႈယူႇ ၼႂ်းမိူင်းဢိၼ်ႇတိယ ၼႆႉ တင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းဢိၼ်ႇတိယ လႆႈမီးလွင်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ႁဵတ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ ဢဝ်ငမ်းယဵၼ်ၵၼ်ဝႆႉသေတႃႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸုမ်းၼႃႇၵ NSCN–K ဢၼ်ပၵ်းငဝ်ႈၸိုင်ႈယူႇဝႆႉ ၽၢႆႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျၢၼ်ႇမႃႇ ၼႆႉသမ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈ လူင်းလၢႆးမိုဝ်း ဢဝ်ငမ်းယဵၼ်ၸွမ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းဢိၼ်ႇတိယ၊ ပိူဝ်ႈတႃႇလႆႈလွင်ႈဢုပ်ႉပိူင်ႇ ၽွင်းငမ်းႁင်းၶေႃ ပုၼ်ႉတီႈၼႃႇၵ ၼႆသေ တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် တိုၵ်ႉသိုပ်ႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ တေႃႇသူႈတင်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းဢိၼ်ႇတိယ ဝႆႉယူႇ။

မိူဝ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ သွင်ၸိုင်ႈမိူင်း ဢိၼ်ႇတိယ-မျၢၼ်ႇမႃႇ မီးၽႅၼ်ၵၢၼ် တေၵေႃႇသၢင်ႈ လွမ်ႉႁူမ်ႉမိူင်းၼႆၼၼ်ႉၵေႃႈ S.S. Khaplang  ႁူဝ်ပဝ်ႈ NSCN-K လႆႈမီးလွင်ႈသၢၼ်ၶတ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ လၢတ်ႈဝႃႈ ပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ၼႃႈႁိူၼ်းၼႃႇၵ ဢၼ်မီးၼႂ်း သွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ လႆႈတင်ႈသဝ်း ယူႇႁူမ်ႈႁွမ်းၸွမ်းၵၼ်မႃး ဢွင်ႈတီႈၼၼ်ႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈမိုၼ်ႉသိုၼ်းၵွၼ်ႇ ပူၼ်ႉမႃးယဝ်ႉလႄႈ တီႈဢၼ် တေလွမ်ႉႁူဝ်ႉမိူင်း ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်ယႃႉၵဝ်း တႃႇႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၼႃႈႁိူၼ်းၼႃႇၵ တႅၵ်ႇငၢၵ်ႈၵၼ်ၵူၺ်းၼႆ။

ပၢင်သွမ်း S.S. Khaplang ၼႆႉ လႆႈႁူႉဝႃႈ တေႁဵတ်းၵႂႃႇတီႈ ငဝ်ႈၸိုင်ႈ တႃႇၵႃႇ ၵူၺ်းသေ ဢွင်ႈတီႈ ၸၼ်ႉႁူဝ်ပဝ်ႈၼၼ်ႉသမ်ႉ တင်းၼမ်မုင်ႈမွင်းဝႃႈ တေၶိုၼ်းယုၵ်ႉႁႂ်ႈ Khango Konyak ဢၼ်ပဵၼ် ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ NSCN-K ယၢမ်းလဵဝ် သိုပ်ႇပုတ်ႈတႅၼ်းၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။

Shangwang Shangyung Khaplang - S.S. Khaplang ၼႆႉ ၵိူတ်ႇမိူဝ်ႈပီႊ-1940 ၼႂ်းလိူၼ်-April ၸႃႇတိတီႈ Waktham, Myanmar ပဵၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႃႇၵ၊ လူႉသဵင်ႈမုၼ်ၵႂႃႇ ၼႂ်းဝၼ်းထီႉ 09 June 2017 ၽွင်းဢႃႇယုလႆႈ 77-ပီႊ၊ တီႈငဝ်ႈၸိုင်ႈ NSCN-K ၸႄႈမိူင်း မိူင်းၶၢင် ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျၢၼ်ႇမႃႇ။

တုင်း NSCN-K

ၶပ်ႉ/တႅမ်ႈ - ၸၢႆးတႆးမၢဝ်း